Op zoek naar balans in de
Zweedse samenleving

Het juiste midden

In de afgelopen maanden heb ik ook het genoegen gehad om getuige te zijn van een evenwichtige samenleving. De Zweden hebben zelfs een uniek woord voor deze filosofie, genaamd "lagom". Ontleend aan het Zweedse gezegde "Lagom är bäst" belichaamt lagom de essentie van balans en matigheid. Het draait allemaal om tevreden zijn met wat je hebt, zonder overdreven veel te willen. Het vinden van het juiste midden staat centraal, zowel op persoonlijk niveau als binnen de bredere maatschappelijke context.

Een ander fascinerend Zweeds begrip, "fika", verwijst naar een sociale traditie van het nemen van een koffiepauze, meestal met een kaneelbroodje. Fika gaat niet alleen om het nuttigen van koffie en zoetigheden, maar ook om het creëren van een moment van rust en samenzijn. Tijdens fika is het gebruikelijk om even weg te stappen van werk of studie en je volledig te richten op het genot van de koffie en het gezelschap van anderen. Het is een gelegenheid om te vertragen en te ontsnappen aan de dagelijkse drukte.

Mijn opvatting van Zweden als een utopisch land heeft plaatsgemaakt voor een realistischer en soms minder rooskleurig beeld. Tegelijkertijd heeft mijn verblijf in Zweden me waardevolle inzichten gegeven in een benadering van evenwicht en verbondenheid, die van grote waarde kunnen zijn voor iedereen die streeft naar een bevredigend en vervuld leven en een samenleving in balans.

Herwaardering van onderlinge afhankelijkheid

In de prikkelende documentaire "The Swedish Theory of Love" werpt filmmaker Erik Gandini een licht op de schaduwzijde van het streven naar absolute onafhankelijkheid in Zweden. Te midden van een samenleving die geobsedeerd is door zelfredzaamheid en het ideaal van een gelukkig bestaan vrij van afhankelijkheid, wordt de werkelijke prijs van deze ambitie steeds duidelijker. Zo blijkt dat bijna de helft van alle Zweden alleen woont en ongeveer een kwart een eenzame dood sterft. De documentaire werpt een kritische blik op de gevolgen van het Zweedse individualisme en onthult gevoelens van eenzaamheid en emotionele afstandelijkheid in persoonlijke relaties. Dit nodigt uit tot nadenken over de juiste balans tussen onafhankelijkheid en verbondenheid, en de waarde van sociale relaties in onze zoektocht naar geluk en welzijn.

In deze documentaire komt de gerenommeerde socioloog Zygmunt Bauman naar voren met een belangrijk oproep tot herwaardering van onderlinge afhankelijkheid. Hij benadrukt dat een bevredigend leven juist gepaard gaat met het aangaan van uitdagingen en moeilijkheden. Elke sociale relatie vraagt een inspanning, en het is verleidelijk om jezelf de moeite te besparen als je toch niemand nodig lijkt te hebben. Bauman herinnert ons eraan dat de vreugde die we ervaren wanneer we obstakels overwinnen verloren gaat wanneer ons comfort en zekerheid steeds groter wordt. Het is een krachtige boodschap die ons aanspoort om de confrontatie met tegenslagen aan te gaan, zodat we de ware betekenis van voldoening en geluk kunnen ervaren.

Een socialistisch paradijs

Tijdens mijn studie sociologie voerde ik regelmatig discussies met medestudenten over Zweden. Er heerste een algemeen idee dat Zweden het beste land ter wereld was. Een socialistisch paradijs. Zweden staat bekend om zijn sociaaldemocratische verzorgingsstaat met universele voorzieningen, solide pensioenregelingen en een progressief belastingstelsel. Op internationale ranglijsten van welvaart, kwaliteit van leven, armoedebestrijding, sociale veiligheid en levensverwachting staat Zweden vrijwel altijd bovenaan. Bovendien dragen zowel mannen als vrouwen dragen in gelijke(re) mate bij aan het gezin en de maatschappij, terwijl kinderopvang bijna kosteloos is voor werkende ouders.

Desalniettemin kent Zweden ook enkele tekortkomingen. De kloof tussen arm en rijk is de afgelopen decennia aanzienlijk gegroeid. Binnen Europa heeft Zweden een van de hoogste mate van vermogensongelijkheid. Hoewel scholen volledig worden gefinancierd door de overheid, is winst maken toegestaan. Bovendien is er sprake van aanzienlijk segregatie in Zweden. Langs de blauwe metrolijn, ook wel bekend als de Oriënt Express, bevinden zich de meeste migrantengemeenschappen in de buitenwijken van Stockholm. Het aantal daklozen in Stockholm neemt sterk toe. Ondanks het imago van welvaart en welzijn dat Zweden geniet, laten deze ontwikkelingen zien dat er diepere maatschappelijke problemen onder de oppervlakte schuilen.

Door: Loek van Kraaij

STOCKHOLM - Gedurende de afgelopen maanden heb ik mijn verblijf in Amsterdam ingeruild voor Stockholm, een waardevolle kans om een dieper inzicht te krijgen in de Zweedse samenleving. Het leven in een ander land biedt een verrijkende ervaring die aanzet tot reflectie en het heroverwegen van onze eigen manier van leven. Het is hoog tijd om vanuit een sociologisch en bestuurskundig perspectief naar de Zweedse samenleving te kijken. 

Op zoek naar balans in de Zweedse samenleving

Het juiste midden

In de afgelopen maanden heb ik ook het genoegen gehad om getuige te zijn van een evenwichtige samenleving. De Zweden hebben zelfs een uniek woord voor deze filosofie, genaamd "lagom". Ontleend aan het Zweedse gezegde "Lagom är bäst" belichaamt lagom de essentie van balans en matigheid. Het draait allemaal om tevreden zijn met wat je hebt, zonder overdreven veel te willen. Het vinden van het juiste midden staat centraal, zowel op persoonlijk niveau als binnen de bredere maatschappelijke context.

Een ander fascinerend Zweeds begrip, "fika", verwijst naar een sociale traditie van het nemen van een koffiepauze, meestal met een kaneelbroodje. Fika gaat niet alleen om het nuttigen van koffie en zoetigheden, maar ook om het creëren van een moment van rust en samenzijn. Tijdens fika is het gebruikelijk om even weg te stappen van werk of studie en je volledig te richten op het genot van de koffie en het gezelschap van anderen. Het is een gelegenheid om te vertragen en te ontsnappen aan de dagelijkse drukte.

Mijn opvatting van Zweden als een utopisch land heeft plaatsgemaakt voor een realistischer en soms minder rooskleurig beeld. Tegelijkertijd heeft mijn verblijf in Zweden me waardevolle inzichten gegeven in een benadering van evenwicht en verbondenheid, die van grote waarde kunnen zijn voor iedereen die streeft naar een bevredigend en vervuld leven en een samenleving in balans.

Herwaardering van onderlinge afhankelijkheid

In de prikkelende documentaire "The Swedish Theory of Love" werpt filmmaker Erik Gandini een licht op de schaduwzijde van het streven naar absolute onafhankelijkheid in Zweden. Te midden van een samenleving die geobsedeerd is door zelfredzaamheid en het ideaal van een gelukkig bestaan vrij van afhankelijkheid, wordt de werkelijke prijs van deze ambitie steeds duidelijker. Zo blijkt dat bijna de helft van alle Zweden alleen woont en ongeveer een kwart een eenzame dood sterft. De documentaire werpt een kritische blik op de gevolgen van het Zweedse individualisme en onthult gevoelens van eenzaamheid en emotionele afstandelijkheid in persoonlijke relaties. Dit nodigt uit tot nadenken over de juiste balans tussen onafhankelijkheid en verbondenheid, en de waarde van sociale relaties in onze zoektocht naar geluk en welzijn.

In deze documentaire komt de gerenommeerde socioloog Zygmunt Bauman naar voren met een belangrijk oproep tot herwaardering van onderlinge afhankelijkheid. Hij benadrukt dat een bevredigend leven juist gepaard gaat met het aangaan van uitdagingen en moeilijkheden. Elke sociale relatie vraagt een inspanning, en het is verleidelijk om jezelf de moeite te besparen als je toch niemand nodig lijkt te hebben. Bauman herinnert ons eraan dat de vreugde die we ervaren wanneer we obstakels overwinnen verloren gaat wanneer ons comfort en zekerheid steeds groter wordt. Het is een krachtige boodschap die ons aanspoort om de confrontatie met tegenslagen aan te gaan, zodat we de ware betekenis van voldoening en geluk kunnen ervaren.

Een socialistisch paradijs

Tijdens mijn studie sociologie voerde ik regelmatig discussies met medestudenten over Zweden. Er heerste een algemeen idee dat Zweden het beste land ter wereld was. Een socialistisch paradijs. Zweden staat bekend om zijn sociaaldemocratische verzorgingsstaat met universele voorzieningen, solide pensioenregelingen en een progressief belastingstelsel. Op internationale ranglijsten van welvaart, kwaliteit van leven, armoedebestrijding, sociale veiligheid en levensverwachting staat Zweden vrijwel altijd bovenaan. Bovendien dragen zowel mannen als vrouwen dragen in gelijke(re) mate bij aan het gezin en de maatschappij, terwijl kinderopvang bijna kosteloos is voor werkende ouders.

Desalniettemin kent Zweden ook enkele tekortkomingen. De kloof tussen arm en rijk is de afgelopen decennia aanzienlijk gegroeid. Binnen Europa heeft Zweden een van de hoogste mate van vermogensongelijkheid. Hoewel scholen volledig worden gefinancierd door de overheid, is winst maken toegestaan. Bovendien is er sprake van aanzienlijk segregatie in Zweden. Langs de blauwe metrolijn, ook wel bekend als de Oriënt Express, bevinden zich de meeste migrantengemeenschappen in de buitenwijken van Stockholm. Het aantal daklozen in Stockholm neemt sterk toe. Ondanks het imago van welvaart en welzijn dat Zweden geniet, laten deze ontwikkelingen zien dat er diepere maatschappelijke problemen onder de oppervlakte schuilen.

STOCKHOLM - Gedurende de afgelopen maanden heb ik mijn verblijf in Amsterdam ingeruild voor Stockholm, een waardevolle kans om een dieper inzicht te krijgen in de Zweedse samenleving. Het leven in een ander land biedt een verrijkende ervaring die aanzet tot reflectie en het heroverwegen van onze eigen manier van leven. Het is hoog tijd om vanuit een sociologisch en bestuurskundig perspectief naar de Zweedse samenleving te kijken. 

Op zoek naar balans in de Zweedse samenleving